Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin birinci kalkınma planı olan 2019-2023 periyodunu kapsayan On Birinci Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayının akabinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunuldu.
Plan, iştirakçi bir anlayışla ve uzun bir çalışma sonucu hazırlanırken, tüm bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, kamu meslek teşekkülleri ile sivil toplum örgütleri hazırlıklara katıldı. Ayrıyeten internet üzerinden gerçekleştirilen “vatandaş anketi” yoluyla 19 bin kişiyi aşkın iştirakçiden planın önceliklerine dair fikir ve teklifler alındı.
Planın, Türkiye’nin kalkınma vizyonunu ortaya koyarak, milletin temel pahalarını ve beklentilerini karşılamak, ülkenin memleketler arası pozisyonunu yükseltmek ve halkın refahını artırmak için temel yol haritası olması öngörülürken, vizyonu “Daha fazla bedel üreten, daha adil paylaşan, daha güçlü ve müreffeh Türkiye” olarak belirlendi.
Planın merkezinde, her alanda yatay ve dikey olarak rekabetçiliğin ve verimliliğin artırılması yer alıyor.
KİŞİ BAŞI GELİRİN 12 BİN 484 DOLARA YÜKSELTİLMESİ HEDEFLENİYOR
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin birinci kalkınma planı olan ve 15 yıllık bir perspektifle hazırlanan On Birinci Kalkınma Planı, her alanda topyekün bir değişim ve dönüşüm öngörüyor.
On Birinci Kalkınma Planı ile Türkiye’nin yüksek gelir kümesi ülkeler ile en yüksek insani gelişmişlik düzeyindeki ülkeler ortasına girmesi amaçlanıyor.
Bu emelle 2023 yılında GSYH’nın 1 trilyon 80 milyar dolara, kişi başına gelirin 12 bin 484 dolara yükseltilmesi, ihracatın 226,6 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor. İşsizlik oranının yüzde 9,9’a düşürülmesinin hedeflendiği planda, enflasyon oranlarının da kalıcı bir biçimde düşük ve tek haneli sayılara indirilmesi amacı yer alıyor.
Plan devri boyunca kamu mali disiplinin korunması ve maliye siyasetlerinin, enflasyon oluşturmayacak biçimde iktisadın kaliteli büyüme patikasına girmesini desteklemesi öngörülüyor.
Uygulamaya konulacak siyaset ve önlemlerle ihracatın 226,6 milyar dolara, ithalatın ise 293,5 milyar dolara ulaşması ve turizmde hedeflenen gelir artışıyla cari süreçler açığının ulusal gelire oranının periyot sonunda yüzde 0,9 olarak gerçekleşmesi hedefleniyor.
4,3 MİLYON EK İSTİHDAM YARATILACAK
Plana nazaran, para siyasetinde fiyat istikrarını ve finansal istikrarı temel alan siyaset çerçevesine devam edilecek, güçlendirilmiş siyaset uyumu altında enflasyon yüzde 5 maksadına kademeli formda inecek.
Plan periyodu sonunda GSYH'ya oranla kamu bölümü borçlanma gereğinin yüzde 1,7, genel devlet açığının yüzde 1,8, merkezi idare bütçe açığının ise yüzde 2 olarak gerçekleşmesi hedefleniyor.
Uluslararası direkt yatırımların bilhassa sanayi kesimine çekilmesi ve eksiksiz yeni yatırımların hissesinin artırılmasının sağlanacağı plana nazaran, maliye siyaseti çerçevesi mali disiplini temel alan, nitelikli büyümeye dayanak veren, kaynakları prestijiyle sürdürülebilirliğe, kullanım yerleri prestijiyle ise aktifliğe ve verimliliğe dayalı bir kaynak harcama yaklaşımıyla yürütülecek.
İstihdama ait de gayelerin yer aldığı plana nazaran, kelam konusu periyotta 4,3 milyon ek istihdam yaratılacak.
PLAN 3 TAŞIYICI SÜTUNA OTURUYOR
Planda hukukun üstünlüğü, güçlü demokrasi ve daima geliştirilen temel hak ve hürriyetler, kalkınma eforunun taşıyıcı sütunları olarak benimseniyor.
Ekonomide istikrar ve sürdürülebilirlik, beşeri, toplumsal ve mekansal gelişme alanlarında refahın artışı ve adil paylaşımı ile süreklilik arz eden bir gelişmişlik yönelimi, planda öncelikli emeller olarak ortaya konuluyor.
Kalkınmanın hızlandırılmasında kıymetli rol oynayacak güçlü bir eğitim atılımı ile ulusal teknoloji atağının öngörüldüğü On Birinci Kalkınma Planı, her alanda rekabetçiliği ve verimlilik artışını sağlamaya odaklanıyor.
PLAN 5 TEMEL EKSENDEN OLUŞUYOR
Plan, “rekabetçi üretim ve verimlilik”, “istikrarlı ve güçlü ekonomi”, “nitelikli insan ve güçlü toplum”, “yaşanabilir kentler ve sürdürülebilir çevre” ile “hukuk devleti, demokratikleşme ve âlâ yönetişim” eksenlerinden oluşuyor.
Planda yerli üretimin artırılması ve endüstrileşmenin hızlandırılması öngörülürken, sanayi kesimi odak dal olarak belirlendi. İmalat sanayi ve içinde yer alan kimya, ilaç-tıbbi aygıt, makine-elektrikli teçhizat, otomotiv, elektronik ve raylı sistem araçları da öncelikli dallar olarak yer aldı.
Tarım, turizm ve savunma endüstrisi de öncelikli gelişme alanları olarak belirlendi.
5 TEMEL EKSEN NELER İÇERİYOR?
Planda “istikrarlı ve güçlü ekonomi” ekseni altında iktisatta; para, maliye, gelirler ve dış ticaret siyasetleri ile bu siyasetleri güçlendirecek makroekonomik gayelere ait temel çerçeve ve prensiplere yer veriliyor.
“Rekabetçilik üretim ve verimlilik” ekseni altında, iktisatta rekabetçilik ve verimlilik artışı sağlanarak hedeflenen yapısal dönüşüm ve refah artışına dayanak sağlayacak siyasetlerin kapsandığı planda, “nitelikli insan ve güçlü toplum” ekseninde ise beşeri sermayenin güçlendirilmesi, kapsayıcı büyüme yaklaşımının besbelli bir biçimde hayata geçirilmesi ve refahın toplumun tüm kısımlarına yaygınlaştırılması maksadıyla uygulanacak siyasetler ele alınıyor.
“Yaşanabilir kentler ve sürdürülebilir çevre” ekseni altında da ekonomik ve toplumsal yararın artırılmasına paralel olarak etrafın korunması, kentlerde ve kırsal alanlarda hayat kalitesinin güzelleştirilmesi ile bölgeler ortası gelişmişlik farklarının azaltılmasına yönelik amaç ve siyasetlere yer veriliyor.
“Hukuk devleti, demokratikleşme ve âlâ yönetişim” ekseni altında ise hukuk devleti ve demokratikleşme unsurlarının, devleti oluşturan tüm kurum ve kuruluşlarda güçlü bir biçimde hükümran kılındığı, kamu idaresinde katılımcılık, şeffaflık ve hesap verebilirliğin her seviyede hayat bulduğu güzel yönetişim anlayışının pekiştiği maksat ve siyasetler ele alınıyor.
