Cumhuriyet’ten Jale Özgentürk yazdı….
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye nazaran “büyük başarılar” sağlanan iktisatta tek sorun “enflasyon…”
Bakan Nebati onun da bu yıl sonunda yüzde 20’ye kadar ineceğini söylüyor.
Enflasyonun gerilemesi için dünyada uygulanan iktisat biliminin kuralları ortada yok lakin maksat büyük…
Son iki aydır baz tesiri ile düşen enflasyonu muvaffakiyet olarak sunan Nebati’ye nazaran işsizlikten, cari açığa makro göstergelerde de büyük muvaffakiyet var.
Rakamlar hiç de o denli söylemese de…
Türkiye’de yaratılmaya çalışılan pembe tablolarla yurttaşın gerçekleri ortasındaki büyük makas her geçen gün açılıyor.
Hükümetin en başarılı olduğu husus baskı ve algı idaresi…
Seçimler yaklaşırken büyük kaynak sorunu da yaşayan AKP, hem yeni kaynak bulmak, hem enflasyonu baskılamak, maliyet artışlarıyla kaçınılmaz olan artırımları geciktirmek için adeta sineğin yağını çıkaracak usuller buluyor.
VERGİ Mİ CEZA MI?
Osmanlı devrinde uygulanan “salma” vergilere benzeyen cezaların en bilineni besinde yaşandı.
AKP, iktidara birinci geldiğinde enflasyonu denetim etmek hedefiyle kurulmalarına ve süratle büyümelerine dayanak verdiği BİM, A101, ŞOK’un yanı sıra Migros, Carrefour’dan oluşan zincir marketleri enflasyonun sorumlusu ilan edip 2.7 milyar TL ceza vermişti.
Özellikle AKP’ye yakın üç harfli marketlerden birinin yetkilisiyle yaptığım sohbette “Aslında cezalık bir durum yok. Bir manada vergi yani salma” yorumunu yapmıştı.
Daha sonra bu marketlere tedarik yapan şirketlere de 870 milyon lira ceza gelmişti.
11 MİLYAR TL SALDILAR
Şimdi de sırada güç şirketleri var. Evvelki gün Güç Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), değişik bir açıklama yaptı.
Sektör temsilcilerine nazaran “sızdırılan” bu karara nazaran gerçekdışı bildirimleri tespit edilen 40 şirket hakkında idari soruşturma açılacağı ve şirketlerin tüketicilere 11 milyar liradan fazla geri ödeme yapacağı belirtiliyordu.
Şimdi ortalarında kömürden rüzgâra üreticilerin bulunduğu Türkiye’nin en büyük güç şirketleri beklenmedik bir süreçle karşı karşıya.
Bir üretici EPDK’nin 1 Nisan’da “uluslararası piyasalardaki harika maliyet artışlarının arz güvenliğini sekteye uğratmaması ve tüketicilerin bu maliyet artışlarından korunması için” fiyatları sabitleyen bir uygulama başlattığını ve daha sonra bunu Ekim 2022’ye uzattığını belirtiyor.
Ancak uygulamanın kurallarının değiştirilerek geriye dönük uygulanmak istendiğini söylüyor. 40’tan fazla şirket ortasından biri EPDK’ye açtığı davayı da kazanmış ve yürütmeyi durdurma kararı almış.
Şirketler 11 milyar TL’nin kendilerinden alınacağını kabullenmiş görünüyor. Altı aydır zati ucuz güç için kaynak aktardıklarını söylüyorlar. Fazla umutları da yok. Lakin “gerçekdışı bildirim, haksız kazanç” suçlamaları “itibar sarsıcı” bulunuyor.
AKP’nin çok kazandırdığına inandığı bölümlere ceza ismi altında vergi salması dediğim üzere şaşırtan değil.
Elektrikte bir yılda yüzde 184 fiyat artışı ile karşı karşıya kalan bir tüketici olarak EPDK’nin 11 milyar TL’yi faturalara nasıl yansıtacağını büyük bir merakla bekliyorum!
