Zorunlu askerlik mühletini altı aya indiren yasa yaklaşık 130 bin askere erken tezkere yolunu açtı, 460 bin bakaya ve yoklama kaçağına da bir kereye mahsus kurasız bedelli askerlikten yararlanma hakkını getirdi. Bir aylık temel eğitimle bedelli askerlik için peşin ödenecek ölçü ise 31 bin lira olarak belirlendi. Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılmasından sonra 1927’da düzenlenen askerlik modeli, 92 yıl sonra Cumhuriyet periyodunun en kapsamlı değişikliğine uğradı.
Değişiklikler şöyle:
Yeni yasaya nazaran erbaş ve erler için hizmet mühleti 12 aydan 6 aya indi.
Asteğmen rütbesindeki yedek subaylar ile ‘astçavuş’ rütbesiyle Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) yeni giren yedek astsubaylar 12 ay maaşlı hizmet yapacak.
Üniversite mezunları için ‘kısa dönem’ askerlik kaldırıldı. Bunun yerine ‘bedelli’ kalıcı oldu.
Saklı, yoklama kaçağı ve bakaya olmamaları koşuluyla, 31 bin lira karşılığında bir aylık temel eğitim alan herkes askerliklerini yapmış sayılacak. Dövize yahut enflasyona bağlı olmayan bu bedel, her yıl memur aylık katsayısına nazaran artacak.
Bedelli askerlikten yararlanacak yükümlü sayısı ise Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) muhtaçlığı dikkate alınarak Ulusal Savunma Bakanlığı’nca belirlenecek.
Cumhurbaşkanı, hizmet müddetlerini gereksinime nazaran bir katına kadar attırmaya yahut yarısına kadar azaltmaya karar verebilecek. Lakin askerlik mühleti 6 aydan az olamayacak.
32 YAŞA KADAR MÜMKÜN
Bedelli için yaş sonları öngörüldü. Lise öğrencileri 22 yaşına, fakülte ve yüksekokul öğrencileri 28 yaşına kadar askerlikten muaf olabilecek. Lise mezunlarının askerlikleri 3 yıl, mesleksel ve teknik lise mezunlarınınki 6 yıl, fakülte ve yüksekokul mezunları ile buralardan ilişiği kesilenlerin ise 2 yıl ertelenecek. Bu erteleme müddetlerinde son tarih, üst yaş hududu olacak.
Dört yıldan daha uzun üniversite eğitimi alanlara 2 yıl, yüksek lisansı tamamlayanlar ile yurtdışındaki kurumlardan mezun olanlara bir yıl ek erteleme hakkı tanınacak. Bunlar için de üst hudut 32 yaş olacak.
Yasa çıktığında kışlada olanlar bedelli başvurusu yapamayacak.
Bedelliye başvurup vazgeçenlere yeni hak tanınmayacak.
Yurt dışında bulunup dövizle askerlik yapma hakkı olanlar da 31 bin lira karşılığı Euro yatırarak askerliğini yapmış sayılacak.
YENİ HAKLAR
6 ay zarurî askerlik yapan erbaş ve erler, isterlerse terhislerinden sonra 6 ay daha harçlıkla hizmete devam edebilecekler. 6 aydan sonra devam edenlere net minimum fiyat (bugün için 2 bin 20 lira) ödenecek.
Zorunlu askerlik yapanlara, hizmet müddetleri ve sonrasında mali, toplumsal haklar sağlanacak.
Kışladaki Mehmetçik’in ailesi muhtaç durumdaysa minimum fiyatın yarısı kadar yardım yapılacak.
6 ay yahut 12 aydan sonra terhis olanlara, askeri öğrenci alımı ve kontratlı erbaş/er alım imtihanlarında yüzde 20 ek puan verilecek. Bunlardan meslek yüksekokulu yahut meslek lisesi mezunlarının ek imtihan puanı yüzde 25 olacak.
Mehmetçik’ten kendi üzerine kayıtlı konutu olmayanlara, TOKİ’nin toplumsal konutlarının alımında öncelik tanınacak.
Bedelli olmayanlar, hizmet sürelerince kamuya ilişkin toplu taşıma hizmetleri ile müzelerden fiyatsız yararlanacaklar.
Şu anda kışlada 12’nci ayında olan er/erbaş, isterse ve kabul edilirse 6 ay da harçlıkla askerliğe devam edebilecek. Fakat altı ay ek vatani hizmet, kimi kaidelere bağlandı. Devletin güvenliğine karşı cürümler, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, cinsel atak üzere hatalara bulaşmış olanlar 6 ay ek askerlikten yararlanamayacak.
ÜNİVERSİTEDEN ASTÇAVUŞ
Astçavuşlar, 2 yahut 3 yıl müddetli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ortasından daha çok teknik işçi açığına yönelik alınacak. Fakat 4 yıllık üniversite mezunları da yedek astsubaylığa başvurabilecek. Astçavuş takımında TSK’nın gereksinimi öncelikli olmasına rağmen yükümlülerin istekleri de dikkate alınacak.
HER KAÇAK GÜNE CEZA
Genelkurmay Başkanlığı, her devir gereksinim duyduğu asker sayısını bakanlığa bildirecek. Buna nazaran her yıl kaç gencin bedelliden yararlanacağı açıklanacak ve talep fazla olursa kura çekilecek. Barışta, kabul edilebilir bir özrü olmaksızın yoklamadan kaçan, gizli duruma düşen yahut bakaya olanlar için kaçak kaldıkları gün kadar para cezası uygulanacak. Bunlardan zaten gelenlere her gün için 5 lira, yakalananlara ise her gün için 10 lira ceza kesilecek.
