Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, kimi kulis haberlerine nazaran “arkadan bıçakladılar” dediği eski yol arkadaşlarının yeni parti teşebbüsü, yalnızca AKP değil, öbür siyasi partiler tarafından da dikkatle izleniyor.
AKP’nin kuruluşunda vazife alan, lakin artık parti içinde faal siyaset yapmayan bir çok ismin Babacan’la birlikte yeni parti kuruluşunda misyon alacağı konuşulurken, harekete dayanak veren en değerli isimlerden birisi de 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül.
Gül, son periyotta AKP idaresinin tenkit oklarını üzerine topladı.
“Türk tipi” olarak isimlendirilen başkanlık sistemine geçilmesine ait anayasa değişikliğine karşı çıktı, 24 Haziran 2018 cumhurbaşkanlığı seçiminde ismi muhalefetin adayı olarak gündeme geldi ve son olarak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin iptal edilmesine, kendisinin cumhurbaşkanlığının engellendiği “367 tartışması”na benzeterek reaksiyon gösterdi.
BBC Türkçe’dan Ayşe Sayın’ın haberine nazaran yeni parti oluşumuna ait Gül ve Babacan cephesinden kulislere yansıyan bilgiler şöyle:
Yakın etrafının BBC Türkçe’ye verdiği bilgiye nazaran Gül, Babacan hareketini desteklemekle birlikte, etkin olarak partide vazife almayı düşünmüyor.
Cumhurbaşkanlığı’ndan ayrıldıktan sonra yurt dışı yüklü konferans ve toplantılara katılan Gül, ismini taşıyan Kayseri Abdullah Gül Üniversitesi’ne de, kurduğu vakıf aracılığıyla takviye sağlıyor.
Gül’ün, siyasi pozisyonunda yeni partiyle ilgili bir değişiklik yapmayacağı tabir ediliyor. Bunun nedeni olarak da “11. Cumhurbaşkanı” sıfatını taşıması gösteriliyor.
Gül’ün gerek yeni parti oluşumundaki arkadaşları ile gerekse yakın etrafına yaptığı değerlendirmelerde, “Artık cumhurbaşkanı olmasam da, 7 yıl boyunca bu kimlik üzerimize nüfuz etti. Bir yandan tek kişi idaresini eleştirirken, öbür yandan bir parti oluşumu içinde yer almam gerçek olmaz, partilerüstü pozisyonumu sürdüreceğim” iletisi veriyor.
Yine eski cumhurbaşkanı sıfatıyla, sisteme yönelik tenkit ve tekliflerini sürdüreceği vurgulanan Gül, fikirsel olarak yeni parti oluşumuna takviye veriyor.
Ancak bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçiminde, üzerinde uzlaşma olması halinde, aday olması da mümkünlük dahilinde gösteriliyor. 24 Haziran 2018 seçimlerinde de CHP’nin Gül üzerindeki uzlaşı arayışı anımsatılıyor ve “İYİ Parti önderi Meral Akşener karşı çıkmasaydı, Gül muhalefetin ortak adayı olacaktı” deniliyor.
‘SUSKUN KALAMAZDIK’
Peki şimdiye kadar “Parti kuruyor, kuracak” denilen Gül, çok vakit sessiz kaldıktan sonra neden yeni parti oluşumuna dayanak verme kararı aldı?
Gül’e yakın kaynaklar, bunun münasebetini, son 1 yıllık başkanlık sisteminin Türkiye’yi getirdiği noktaya bağlıyorlar.
“Türk tipi başkanlık” olarak isimlendirilen Anayasa değişikliğine de karşı çıkan Gül’ün, yakın etrafıyla şu görüşü paylaştığı belirtiliyor:
“İşler yolunda gitseydi, yeni bir parti kurulmasını konuşuyor olmazdık. Kuruluşunda yer aldığımız partide kalır, başarılı olması için gerekli katkıyı da sağlardık. Fakat gelinen noktada Türkiye, bir üçüncü dünya ülkesi pozisyonuna geriledi. Biz yıllarca devlet hizmetinde bulunmuş insanlarız, demokrasi, özgürlükler, insan hakları, iktisattaki gidişat karşısında, bu basamaktan sonra sessiz kalamazdık.”
DAVUTOĞLU VE BABACAN HAREKETİ BİRLEŞEBİLİR Mİ
Bir müddettir yeni parti kuracağı konuşulan eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’na, Babacan kanadında sıcak bakılmıyor ve iki ismin tıpkı parti çatısı altında buluşması mümkünlüğünün olmadığı tabir ediliyor.
İlk başlarda iki hareketin birleşmesi için ortacılar nabız yoklasa da; Davutoğlu’nun Suriye siyasetlerinin yanı sıra, Gül’ün tekrar cumhurbaşkanı adaylığının gündeme gelmesine giden süreçte Davutoğlu’nun rolünün olduğunun düşünülmesi ve birtakım temel siyasetlerde görüş ayrılığının tesirli olduğu yorumu yapılıyor.
Davutoğlu: Suriye’de karşı karşıya kaldığımız zorlukları bize havale etmeye çalışanlar siyasi olarak önemli bir zaaf içinde
Gül’ün tercihini Babacan’dan yana koyması ise; hükümette misyon aldığı devirde başarılı gördüğü performansı, AKP’nin kuruluş prensiplerine uygun siyasi bakış açısı, yalnızca Türkiye değil, dünyada da iktisat etraflarının güvendiği bir isim olmasına bağlanıyor.
Babacan’ın siyasete girmesinde de rolü olduğu belirtilen Gül’ün, Babacan’ın ailesinin sahip olduğu şirketten bir eseri bile kendi meskenine götürdüğünde “vergisini ödeyen” bireyler olduğunu sık sık örnek olarak verdiği anımsatılıyor. Babacan’ın AKP’nin kurucularından biri olması için şahsen ailesinden müsaade isteyenin de Gül olduğu vurgulanıyor.
‘İHANET’ TENKİTLERİNE NE DİYORLAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 23 Haziran’da yenilenen İstanbul seçimi sonrasında partisinin milletvekilleriyle yaptığı toplantılarda, yeni parti kurma girişimindekilerin başarılı olamayacaklarını belirtirken, “sırtımızdan hançerlediler” diyerek, eski yol arkadaşlarını bir manada ihanetle suçladığı haberleri kamuoyuna yansımıştı.
Gül ve arkadaşları ise bu yaklaşıma, “kendilerinin oldukları yerde durduğu, Erdoğan’ın partinin kuruluşundaki ideolojisinden uzaklaştığı” eleştirisiyle cevap veriyor.
Yeni parti oluşumunun gerekliliği konusunda da, hem kendilerinin hem Erdoğan’ın içinde yer aldığı “yenilikçiler” olarak isimlendirilen hareketin, Necmettin Erbakan liderliğindeki Fazilet Partisi ile yollarını ayırmasına göndermede bulunuyorlar.
O devir, “kararların ortak akılla alınması, tek kişinin belirleyiciliği yerine parti heyetlerinin demokratik iştirakinin sağlanmasının” hedeflendiği anımsatılıyor.
Gül’ün de yakın etrafına yaptığı değerlendirmelerde, ihanet tenkitlerine “Biz, Avrupa Birliği amacı doğrultusunda, muhafazakâr, dindar demokrat kimliğimizi koruyarak, demokratik pahaları benimseyen, etrafımızdaki müslüman ülkelere rol model olacak bir iktidar hedeflemiştik, lakin gelinen nokta Türkiye’yi apayrı yere, bir alt lige taşıdı. Yeni rejim, bizim muhafazakâr demokrat kimliğimizle uyuşmuyor” iletisiyle karşılık verdiği belirtiliyor.
Gül ve Babacan cephesinde Türkiye’nin asıl “beka sorunu” olarak, yetkilerin tek elde toplandığı “cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi” görülüyor ve bir manada özerk kimliği olan Merkez Bankası Başkanı’nın kararnameyle misyondan alınması da en yakın örnek olarak gösteriliyor.
‘367 ZORLAMAYDI, SEÇİM TEKRARI DA ÖYLE’
Abdullah Gül, İstanbul seçimlerinin YSK tarafından iptal edilmesine yansısını, kendisinin cumhurbaşkanı seçilmesinin engellendiği sürece benzetip, “Anayasa Mahkemesi’nin 2007 yılındaki haksız ‘367 Kararı’ karşısında ne hissettiysem, öbür bir yüksek mahkeme olan Yüksek Seçim Kurulu’nun dün aldığı kararı duyunca birebir hisleri yaşadım. Yazık, bir arpa uzunluğu yol alamamışız” bildirisiyle göstermişti.
367 kararı sonrasında, seçmenin yansısını AKP oylarını artırarak ortaya koyduğunu hatırlatan kaynaklar, “367 zorlamaydı, seçim tekrarı da. Geçmişte de bir dayatma yapılmıştı, artık de gibisi yapıldı ve seçmen bu dayatmayı reddetti” tabirlerini kullanıyor.
BABACAN’I KİM DESTEKLİYOR
Babacan’a takviye veren isimler ortasında, yüklü olarak AKP’nin kuruluşunda ya da birinci iktidar yıllarında partide ve hükümetlerde misyon alan siyasetçiler, birtakım tanınmış ekonomistler ve iş insanlarının yer aldığı belirtiliyor.
Eski bakanlar Beşir Atalay, Sadullah Ergin, Hüseyin Çelik, Nihat Ergün’ün de ortalarında bulunduğu isimlerin Babacan hareketine takviye verdiği tabir ediliyor.
Kulislerde, Babacan hareketinin yüklü olarak AKP tabanından karşılık bulacağı kestirimleri yapılsa da, liberal iktisat siyasetleri ile merkez sağa daha yakın bir siyasi çizgide olacağı söz ediliyor. Bu nedenle, yeni parti daha çok Turgut Özal’ın kurucusu olduğu Anavatan Partisi modeline benzetiliyor.
Revize edilmiş parlamenter sistem ve tarafsız cumhurbaşkanlığının tekrar sağlanması maksadıyla yola çıkacağı belirtilen Babacan’ın, AKP’den istifasının akabinde takımıyla birlikte yeni parti çalışmalarına sürat vermesi bekleniyor.
Yansıyan bilgiler, parti kuruluşu konusunda net bir tarihleme yapılmadığı tarafında.
Kimi kestirim ve kulis bilgilerinde sonbahara işaret ediliyor lakin Babacan’ın, AKP’den istifasının akabinde geniş iştirakli istişare toplantılarını tamamlayıp, ekonomik ve siyasi konjonktürü de dikkate alarak partiyi resmen kuracağı belirtiliyor.
