Yap-İşlet-Devret modelinin kamuya faturası büyüyor. AKP iktidarlarının yandaş müteahhitleri fonlama aracına dönüşen model ile yapılan projeler ortasında yüzde yüze yakın yanılma hissesi ile en çarpıcı örnek olan Afyon Zafer Havalimanı’nın 25 yıl daha sürecek garanti ödemelerinin yedi yıllık faturası 32.7 milyon Avro oldu.
Türkiye’nin birinci bölgesel havalimanı olan ve 155 milyon Avro’ya inşa edildikten sonra 29 yıl 11 ay müddet yolcu garantisi ile işletmesi üretimci firma olan IC İçtaş’a verilen Zafer Havalimanı, 2018 yılında da yolcu gayesinin çok gerisinde kaldı. İşletmeye açıldığı 2012 yılından bu yana yolcu sayısı, hedeflenen yolcunun yalnızca yüzde 3-4’üne ulaşan havalimanından uçmayan her yolcu için iç çizgilerde 2 Avro, dış sınırlarda ise 10 Avro garanti ödemesi yapılıyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan’ın, CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım’ın soru önergesine verdiği cevaba nazaran, 2018’de de Zafer Havalimanı’ndan iç hatta 72 bin 427, dış hatta 26 bin 968 yolcu trafiği yaşandı. Gayenin yüzde 97 gerisinde olan bu gerçekleşme nedeniyle AKP iktidarlarının beğenilen firmalarından olan IC İçtaş A.Ş’ye 2018 yılında 6 milyon 80 bin 24 avro ödeme yapıldı.
2012-2017 yılları ortasında ödenen 26 milyon 691 bin 626 Avro’luk garanti ödemesi ile birlikte yedi yılda şirkete bütçeden ödenen meblağ 32 milyon 771 bin 650 Avro’ya ulaştı. 2044 yılına kadar verilen yolcu garantisi nedeniyle gayeye ulaşılamazsa şirkete bütçeden 25 yıl daha kaynak aktarılmaya devam edilecek.
BULUNAN TAHLİL: KOMİSYON
Bakan Turhan, havalimanını uçak ve yolcu trafiğinin arttırılmasına yönelik projeler geliştirilmesi hedefiyle DHMİ Genel Müdürlüğü yetkilileri ile işletmeci şirket yetkililerinden oluşan bir komite kurduklarını bildirdi. Kurul çalışmaları kapsamında, şirketin, Sıhhat Turizmi fuarlarına katıldığını belirten Turhan, askeri birlik ve üniversitelerden bilgiler aldığını, turizm acentaları ile turistik bir paket program oluşturulmasına yönelik görüşmeler yaptığını söz etti.
DHMİ Genel Müdürlüğünün de yereldeki otel yöneticilerini, havayolu taşıyıcıları, tıp şirketleri, kimi kurum ve kuruluş temsilcilerini kurul toplantılarına davet ettiğini bildiren Turhan, amacın yüzde 3-4’ü olan yolcu trafiğini arttıracağını ileri sürdüğü planlarını şöyle anlattı:
“Kapsayıcı data toplanması, Zafer Havalimanı’na havayolu kuruluşlarının sefer düzenlemesine yönelik çalışmalar yapılması ve kimi havayolu taşıyıcıları için Zafer Havalimanı’nın merkez üssü yapılması ve yedek meydan olma durumunun araştırılması kararları alınmış olup bahse ait komite çalışmaları devam etmektedir.”
Nurcan Gökdemir/Birgün
