Pekin'de Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile bir ortaya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu bölgedeki insanların memnun bir hayat sürdürdüğüne dair açıklamalarda bulunduğu bildirildi.
DW'nin haberine nazaran, Çin devlet televizyonu Erdoğan'ın söylediklerini, “Çin'in Sincan bölgesindeki insanların Çin'in gelişimi ve refahı içinde memnun bir hayat sürdüğü bir gerçektir. Türkiye, Türk-Çin bağlantılarındaki ahengi kimsenin bozmasına müsaade vermez. Türkiye aşırılığa kesin bir biçimde karşıdır ve Çin ile karşılıklı siyasi itimadı ve güvenlik işbirliğini güçlendirmeyi dilek etmektedir” diye aktardı.
Çin devlet televizyonundaki haberde Devlet Lideri Şi'nin Erdoğan'a iki ülkenin terörizmle gayret konusunda pratik adımlar atmasının ehemmiyetine değindiği de aktarıldı. Şi'nin Erdoğan'ın açıklamalarından memnuniyet duyduğu bildirildi.
Çin hükümeti Sincan bölgesinde yaşayan Uygur ve başka etnik kümelerden oluşan Müslüman azınlığa yönelik uygulamaları “teröristlerle mücadele” olarak nitelendiriyor. Birleşmiş Milletler, (BM) bir milyona yakın Uygur ve başka Müslüman azınlık kümelerin üyelerinin keyfi olarak kamplarda tutulduğunu varsayım ediyor.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Şubat ayında Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulu oturumunda yaptığı konuşmada, Çin'in Uygur Türkleri ile başka Müslüman azınlıklara yönelik hak ihlallerinin önemli telaş kaynağı olduğunu söz etmiş, bu açıklamalar Çin tarafının reaksiyonunu çekmişti.
Şİ – ERDOĞAN GÖRÜŞMESİ
Erdoğan, Şi ile görüşmesinin başında yaptığı ve Anadolu Ajansı'nda yer alan açıklamasında Şi ile Türkiye-Çin ilgilerini stratejik bir bakışla güçlendirme konusunda mutabık kaldıklarını söyleyerek “Binlerce yıllık alakalara sahip, İpekyolu ile birbirine bağlanan kadim medeniyetler üzerine konseyi Türkiye-Çin işbirliğinin güçlendirilmesi için potansiyelin büyük olduğuna inanıyorum. 'Tek Çin' siyaseti, Türkiye için stratejik kıymettedir. Çin'i ziyaretim bu kez global barış ve istikrara yönelik sınamaların arttığı bir periyotta gerçekleşiyor. Türkiye-Çin bağlantılarının güçlenmesi, bölgesel ve global istikrara da büyük ve farklı bir katkı sağlayacaktır” halinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmelerden sonra Şi tarafından onuruna verilen resmi yemeğe katıldı.
Şİ'DEN STRATEJİK İŞBİRLİĞİ VURGUSU
Çin Devlet Lideri Şi de alakaları geliştirmeyi umduklarını söyleyerek “Türkiye ve Çin yükselmekte olan piyasalar ve gelişmekte olan ülkeler. Karşılıklı stratejik inancı artırmalı, stratejik işbirliği ve uyumu güçlendirmeli, kararlılıkla merkezinde Birleşmiş Milletler'in ve milletlerarası hukuk sisteminin olduğu milletlerarası sistemi muhafazalı, çok taraflılığı ve milletlerarası adaleti ortaklaşa savunmalıyız” sözlerini kullandı.
Çin ve ABD münasebetleri bir müddettir yaşanan ticari savaş ve iki ülkenin eserlerine karşılıklı ek gümrük vergisi uygulaması nedeniyle sıkıntı bir devirden geçiyor. En son Japonya'da gerçekleştirilen G20 önderler tepesi sonrasında iki ülke ortalarındaki ticari uyuşmazlığa son vermek üzere yürüttükleri müzakerelere yeniden başlama kararı almıştı.
NATO müttefiki ABD ile Rusya'dan S-400 füze sistemi satın alması nedeniyle gergin bir periyot yaşayan Türkiye'nin Çin ile ilgilerinde iktisat ve ticaret öne çıkıyor. Türkiye Çin'in 2013 yılında duyurduğu çağdaş İpek Yolu olarak tanımlanan “Bir Nesil, Bir Yol” projesine içinde bulunduğu coğrafyanın kıymetini daha da artacağı beklentisiyle dayanak veriyor. Çin proje ile Asya, Afrika ve Avrupa ortasında ulaşım, sanayi ve ticaret ağı oluşturulmasını hedefliyor. Proje, birtakım Batılı ülkelerde “Çin’in nüfuzunu artırma çabası” olduğu gerekçesiyle tasa yaratıyor.
