Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptırım tartışmalarıyla ilgili “Sayın Trump bugün bu mevzuya açıklık getirdi. Bu türlü bir şeyin olmayacağını da kendisinden bilhassa dinlemiş olduk.” dedi. S-400 muahedesine değinen Erdoğan “Teslimat sürecindedir ve teslimat sürecinde olan bu türlü bir mukaveleyi inkar etmemiz Türkiye üzere bir devlete yakışmaz, bu iş bitti.” diye konuştu. İşte Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları:
“Osaka zirvesini global gündemdeki hususların etraflıca ele alındığı verimli, son derece başarılı toplantı olarak görüyorum.Muhataplarımızla aktüel sorunları görüştük. Son devirde hepimizi endişelendiren ticaret savaşlarını da ele aldık. Global iktisattaki bilhassa karşısında bulunan memleketler arası işbirliğini artırmamız, var olan tüm siyaset araçlarını kullanmamız noktasında mutabakata vardık.
G-20 altyapı yatırım prensiplerini onayladık. Adil, sürdürülebilir çağdaş vergi sisteminin tesisi gayesiyle atılacak adımları değerlendirdik. Dijital iktisadın vergilendirilmesiyle ilgili ülkelerin düzenleme hakkına saygıyı temel alan uzlaşma temelli bir tahlil geliştirilmesi gerekiyor.
“37 MİLYAR DOLAR HARCADIK”
Eşitsizlikler oturumunda mültecilere yönelik Türkiye'nin ortaya koyduğu gayretleri tabir etme fırsatımız oldu. Ülkemiz 2011 yılından bu yana milyonlarca beşere kapısını açtı. Hali hazırda 3,6 milyonu Suriyeli olmak üzere 4 milyonu aşkın mülteciye konut sahipliği yapıyoruz. Bu beşerler için BM hesaplamalarına nazaran kullandığımız kaynağın ölçüsü 37 milyar doları aşmış bulunuyor.
Akdeniz'den hudutlardan adeta birer toplama kampını, hapishaneyi andıran mülteci kamplarından yansıyan fotoğrafları hepimiz gördük. Aylan bebeğin kıyıya vuran cansız vücudunu, mültecilerle ilgili ön yargılar yerine vicdanı merkeze alan siyasetler geliştirilmediği sürece minik yavrular deniz kıyılarında ölmeye devam edeceklerdir. Muhataplarımıza Türkiye'nin yardımını sürdürebilmesi için memleketler arası toplumun sorumluluk ve yük paylaşımına gitmesini tabir ettik.
“TÜRKİYE'YE VERİLEN KELAMLARIN TUTULMASINI İSTİYORUZ”
Türkiye'nin gelişmekte olan ülkeler kategorisinde yer alması değer arz ediyor. Ayrıyeten ülkemize Paris ve Buenos Aires tepesinde verilen kelamların tutulmasını istiyoruz. Bunlar yapılmadan Türkiye de ek adımlar atmayacaktır. Güç konusunda artan talebimizi karşılayacak, arz güvenliğimizi garanti edecek dönüşümleri yapıyoruz.
Sürdürülebilir kalkınma amaçları çerçevesinde G-20'nin daha fazla instiyatif alması koşuldur. Terörizm ile çaba konusunda dengeli ve kararlı bir duruş sergilemeleri gerekiyor. Terör örgütlerini ideolojilerine ve kimliklerine nazaran tasnif etmek yanlıştır. Terörün kanlı yüzüyle birçok ülke yüzleşti, hala da yüzleşiyor. Paris'te Brüksel'de Somali'de Sri Lanka'da farklı terör örgütleri kanlı hareketler düzenledi. Bu hücumlar terörün muhakkak bir bölgeyle, dini kümeyle ilişkilendirilemeyeceğini bir defa daha ortaya koydu.
“TERÖR İNSANİ BEDELLERİN DÜŞMANIDIR”
İstanbul'daki, Beyrut'taki teröristin kimliğin kararı, hiçbir manası yoktur. Terör insani kıymetlerin düşmanıdır. Bunun için tüm devletlerin teröre terör deme faziletini artık göstermesi gerekiyor.
Suriye alanında önemli ezalar, tutarsızlıklar yaşanıyor. Etnik paklık uygulayan, çocukları silah altına alan PKK-YPG üzere örgütler kimi müttefiklerimiz tarafından adeta el üstünde tutuluyor. Türkiye'de 15 Temmuz darbe teşebbüsünde 250 insanımızı vahşice katleden FETÖ stili yapılar, batılı devletlerde himaye görüyor. Darbecilerin siyasi sığınmacı kılıfı altında kollanmasının faturası tüm insanlık için ağır olacaktır. Terör akrep üzere eninde sonunda kendini besleyen eli de sokacaktır. DEAŞ, EL Düstur, Boko Haram üzere örgütler nasıl tehditse, neo nazi yapılanmalar da tıpkı derece tehlikelidir.
Norveç'te 2011 yılında yaşanan 77 insanın hayatını katlettiği Breivik katliamı tedbir alınmazsa ırkçılığın ne cins acılar yaşatabileceğini tüm dünyaya göstermiştir. Solingen ve NSU'da vatandaşlarını kurban vermiş bir ülke olarak dertlerimizi dillendiriyoruz.
“BM'NİN GEREKLİ ADIMLARI ATMASINI BEKLİYORUZ”
BM ile işbirliği içerisinde çalışarak Cemal Kaşıkçı cinayetinin üzerinin örtülmesine müsaade etmedik. Geçen hafta paylaşılan rapor cinayetle ilgili birçok gerçeği açıkça ortaya koyuyor. BM raportörünün hazırladığı raporun ardında tutarak gerekli adımları atmasını bekliyoruz. Kaşıkçı cinayetinin tüm taraflarıyla aydınlığa kavuşması, en üstten en alta kadar tamamından hesap sorulması milletlerarası toplumun öncelikli misyonudur.
MURSİ'NİN VEFATI…
Mısır'ın demokratik yollarla seçilmiş birinci cumhurbaşkanı olan Mursi'nin şahadeti de tüm taraflarıyla araştırılmalıdır. 6 yıldır yargılanan Mursi, kuşkulu bir halde 16 Haziran'da duruşma salonunda vefat etmiştir. Yaklaşık yarım saat orada hiçbir müdahale yapılmaksızın mevti beklenen Mursi konusunda darbecişlerin yaptığı açıklamalar vicdanları tatmin etmekten uzaktır. Açıkçası biz G-20 başkanlarından Mursi'nin vefatı karşısında demokrasiye daha fazla sahip çıkmalarını beklerdik. İsimli tıp denetimi yapılmadan, Mursi'yi yalnızca iki oğlu, avukatı ve kendi elemanlarıyla birlikte defnetmesi düşündürücüdür. Bunun hesabını aslında BM başta olmak üzere tüm politikler üzerine gitmek suretiyle sormalıyız.
Bir mevzuyu daha gündeme getirmek istiyorum. Şayet bu tıp olaylar yapanın yanında kâr kalırsa şunu bilelim ki, dünyanın geleceği, dünya demokrasileri açısından da tehlikelidir. Tepe oturumlarında yaptığımız konuşmalarda da bunu muhataplarımıza tabir ettik.
“BİRÇOK BATILI ÜLKE ÜÇ MAYMUNU OYNUYOR”
Birçok batılı ülke ve insan hakları kuruluşu Mısır'daki darbe mahkemeleri tarafından verilen idam cezaları karşısında adeta üç maymunu oynuyor. Husus Türkiye olunca ortalığı ayağa kaldıranlar, maalesef Mısır'daki idam cezalarına seslerini çıkarmıyor. 9 Mısırlı gencin idam edilmesinden yalnızca 5 gün sonra yapılan tepe; biliyorsunuz bir ortaya geldiler. Kimler? AB üyesi ülkeler…
Ve AB üyesi ülkelerde idam yasak olduğu halde ve bu gençleri idam eden Mısır'ın başındaki zatın davetine katıldılar, katıldıkları ana kadar da 45'i aşkın idam cezası uygulanmıştı. Ve bu ikili standardın en açık göstergesi de buraya katılması olmuştur. Ne Kaşıkçı cinayetinin ne de Cumhurbaşkanı Mursi'nin şaibeler dolu vefatının gündemden düşürülmesine müsaade verilmemelidir.
Hayattaki her şey üzere teknoloji de insan için, insanlığın huzur ve emniyeti için vardır. Lakin teknoloji insan için yeni fırsatlar sunmasının yanı sıra önemli tehditleri de beraberinde getiriyor. Hiçbir denetimin olmadığı toplumsal medya mecrasında yalan haberler hızla yayılıyor. Ferdî dataların korunması, bireyin mahremiyetine hürmet gösterilmesi günümüzde daha evvel hiç olmadığı kadar yara almıştır. Özellikle terör örgütlerinin bu boşluğu kendi propagandalarını yapmak için istismar ettiklerini görüyoruz. G-20 ülkeleri ortasında hassasiyetin arttığına şahit oldum. Bu sene yapay zeka, 5G ve objelerin interneti üzere aktüel teknolojiler ve inovasyonun iktisat ve toplumlara yarar sağlayacağı biçimde kullanılmasına dikkat çektik.
BM üyelerinin bahtını 5 daimi ülkelerin insafına terk etmek hakikat bir yaklaşım değildir. G-20 platformu ise daha demokratik ve kuşatıcı bir yapıya sahiptir. G-20'nin global problemlerin tahlili konusunda daha güçlü bir mecra haline dönüşmesini istiyoruz. Yahut 192 ülkeyle BM yürüyecekse, orada da BM Güvenlik Konseyi'nin dönerli bir biçimde tamamının daimi üyelerden oluştuğu bir platform olarak gündeme gelmesinde yarar var. Tabi ki BM'nin beş üyesi buna razı olmayacaktır. Lakin bizler de dünyadaki 192 ülke bunu zorlamalıyız.
Dünyanın bir tarafında açlık, sefalet, terör karar sürerken öteki tarafının huzur içinde bir hayat sürmesi beklenemez. Aksi takdirde hiçbir problemimize sağlıklı ve kalıcı tahliller elde edemeyiz. İkili görüşmelerimizde muhataplarımızla ülkelerimiz ortasında değerli hususları da ele aldık. Sayın Trump ile sayın Putin ile sayın Macron ile sayın Merkel ile sayın May ile sayın Sanchez ile BM Genel Sekreteri ile Dünya Bankası Lideri ile baş başa görüşme fırsatımız oldu.
Devlet liderleri ve memleketler arası kurum temsilcileriyle bir ortaya gelme imkanı buldum. İkili ve bölgesel sıkıntıları ele aldığımız bu görüşmelerin hepimiz için de yararlı geçtiğine inanıyorum. 2019 tepesini muvaffakiyetle gerçekleştiren Japonya'yı bilhassa tebrik ediyorum.”
ABD LİDERİ TRUMP'IN AÇIKLAMALARI
Az evvel sayın Trump'ın da basın toplantısı oldu. Kendisiyle görüşmemden evvel basın mensuplarına yanıtı verdi. S-400'lerle ilgili bahiste bizim tabi bütün muahedemiz her şeyimiz bitmiştir. Ve şu anda artık olay teslimat sürecindedir. Ve teslimat sürecinde olan bu türlü bir mukaveleyi inkar etmemiz Türkiye üzere bir devlete yakışmaz; bu iş bitti.
Lakin burada bir gerçeği ortaya koymamız lazım. Biz ABD ile de patriotlar alma konusunda sayın Obama periyodunda bir adım atmıştık. Ama patriotlar konusunda maalesef kongre müsaade etmedi dediler. Ve bize bu türlü bir satışı gerçekleştirmediler. Bizde tabi ki hava savunma sistemleri için bu türlü bir adım atmamız gerekiyordu. Ve en uygun koşullarda bunu Rusya'dan bulmuş olduk.
Yaptırımlar konusunda; zati Trump bugün yaptığı açıklamada bu mevzuya açıklık getirdi. Bu türlü bir şeyin olmayacağını da kendisinden bilhassa dinlemiş olduk. Ve bizim örneğin S-400 olayı bir taraftan yürürken lakin biz Amerika'dan şu anda mesela Boeing uçakları alıyoruz. 100 adet Boeing uçağını alıyoruz. Yani hür piyasa iktisadının olmuş olduğu bir dünyada bunları bir kere birbirine karıştırmayacağız. Ve adımlarımızı da buna nazaran atacağız.
Bunun yanında şu gerçeği bilhassa vurgulamamız lazım. Biz ABD ile stratejik ortağız. Stratejik ortak olarak da bizim atacağımız bu adımlarda Türkiye'nin egemenlik haklarına birilerinin müdahale etmesi üzere birilerinin yetkisi de yoktur.
F-35 konusunda da şu ana kadar bizim Amerika'ya yaptığımız 1 milyar 400 milyon dolar ödememiz var. Ve burada biz pazar değiliz, ortak üreticiyiz. Ortak üretici olmak suretiyle de şu ana kadar bize teslimatı yapılan 4 tane F-35 uçağı var. Alacağımız 100+16. Toplamda 116 uçak. Biz bunların da beklentisi içerisindeyiz. Lakin altta birilerinin yaptığı açıklamalar sayın Liderin açıklamalarıyla hiç örtüşmüyor.
YAPTIRIM OLACAK MI?
İki stratejik ortağın ortasında bu türlü bir şeyin olması kelam konusu değildir, olamaz diye düşünüyorum.
KAŞIKÇI CİNAYETİ
Bu işin sonuna kadar takipçisi olacağız. Yapanın yanına kâr kalmayacak. Hata nerede işlenirse orada yargılanır… Aslında yargılanması gereken yer İstanbul'dur. Bunun dışında şu anda olması gereken hukuk içerisindeki pozisyonu yeri neyse o noktada adımların atılmasıdır.
SORU: Libya'da rastgele bir askeri ögeye karşı ateş açılabileceğini söz etti. Sizin tavrınız ne formda olur?
Hangi gemilere vurulması talimatı verilmiş? Kim tarafından bu türlü bir talimat verilmiş? Hafter tarafından verilmiş bir buyruk, talimat varsa; ilgili arkadaşlarımız burada onu da inceletiriz. Bu hususla ilgili de gerekli önlemlerimiz alınmıştır. Bundan sonra da çok daha farklı halde önlemimizi alırız.
SORU: Putin ile görüşmenizde İdlib'deki son durumu ele aldınız mı? Rejimin son devirde hücumları arttı. S-400 teslimatı…
Temmuz ayının birinci yarısında teslimat başlar diye ilgili ünitelerimiz bu açıklamayı yaptılar. Ve şuandaki beklenti de bu istikamettedir. Sayın Putin ile görüşme yaptığımızda İdlib'in gündeme gelmemesi kelam konusu değil. 12 noktaya rejim tarafından akın oldu. Bir askerimiz şehit oldu, tabi gereken tarafımızdan yapıldı. Temenni ederiz ki bu ataklar olmaz. Şu anda bir sükunet olmaz. Bir daha olmaması gerekir. Bunları ele aldık. Bunlarla ilgili görüşmeyi de yaptık. Bu müşahede kulelerinin varlığı İdlib'in korunmasıdır.
Bilhassa Amerika ile Suriye'de Münbiç, Fırat'ın Doğusu bunlarla ilgili sayın Trump'ın yapmış olduğu açıklamalar… Bilhassa askerlerinin tamamiyle terk etmesi konusunu dahi gündeme getirdi. Bizim Rusya ile bilhassa Suriye'nin kuzey batısındaki varlığımız çok daha farklı. Münbiç'te Amerika ile müşterek atacağımız adımlarla Münbiç'in şu anda işgalcilerden kurtulup sahiplerine teslim edilmesidir.”
