Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Lideri Trump, haftasonu Japonya'da yapılan G-20 Başkanlar Zirvesi'nde bir ortaya geldi.
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi Türkiye'nin Rusya'dan alacağı S-400 füze savunma sistemi ile ilgili olarak ABD Lideri Donald Trump'tan ölçülü bildiriler almış olsa da, bu hususun ABD ile Türkiye ortasında “yavaş çekim ilerleyen bir çarpışmadan” bir “felakete” dönüşebileceği yorumunu yapıyor.
FT'nin yazısı “Trump'ın Japonya'daki G-20 Zirvesi'nde otoriter başkanlarla yaptığı samimi görüşmelerden biri de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'laydı” tabiriyle başlıyor ve Erdoğan'ın görüşme sonrası açıklamalarında Trump'ın S-400 konusu nedeniyle Türkiye'ye yaptırım uygulamayacaklarını söylediğini ısrarla belirttiğini hatırlatıyor.
Ancak gazete Osaka'daki bu “neşeli görüntüye” karşın, S-400 mutabakatı nedeniyle ABD ve Türkiye ortasındaki çatışmanın bir “tren enkazına” dönüşebileceği görüşünü lisana getiriyor.
FT'ye nazaran Türkiye'nin Suriye savaşı nedeniyle Rusya karşısında kırılgan bir pozisyonda olması denklemi zorlaştırıyor ve “Erdoğan'ın Trump'ın haftasonu ettiği samimi kelamlara çok fazla güvenmesi pek de makul olmaz.”
'Kongre yaptırımlar konusunda Trump kadar optimist olması pek mümkün değil'
FT'nin yazısı şöyle devam ediyor:
“Kongrenin yaptırımlar konusunda Trump kadar optimist olması pek mümkün değil. Washington birkaç defa Türkiye'nin hem F-35 savaş uçaklarını, hem de S-400 füze savunma sistemini tıpkı anda alamayacağını belirtti.”
“Erdoğan'a, NATO üyesi Türkiye'ye, Rusya'nın yanında durması halinde 'ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Çaba Yasası' (CAATSA) kapsamında yaptırım uygulanabileceği uyarısı yapıldı. “
“S-400, Rusya önderi Vladimir Putin için diplomatik bir zafer. Bu, NATO içinde uyumlu silah sistemleri muhtaçlığını hiç sayan bir mutabakat. Şayet bu hava savunma sistemleri Türkiye topraklarına yerleştirilirse, Rusya, NATO'nun ana savaş uçağı olacak F-35'ler hakkında bilgi toplayabilir.”
Türkiye'nin bağımsız bir ülke olarak savunma konusunda kendi kararlarını verme hakkı olduğunu belirten FT, “Ancak NATO üyesi olarak da ittifakın güvenliği ve birliğinde delik açmaya da hakkı yok” sözünü kullanıyor.
Bu kuralın “Trump NATO'ya az aldırış etse de” geçerli olduğunu belirten FT, “Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için” unsurunun ittifakın en değerli unsuru olduğunu hatırlatıyor.
“Merkezde Suriye var”
FT'ye nazaran bu sorunun merkezinde Türkiye'nin Suriye savaşı nedeniyle Rusya karşısındaki “kırılganlığı” yatıyor.
Yazının devamı şöyle:
“Erdoğan, son 3 yıldır Rusya'ya minnettar. Moskova Beşar Esad'ın rejimini kurtarırken, Türkiye de Esad'ı devirmek için farklı İslamcı kümeleri destekliyordu. Fakat 2016'dan bu yana Türkiye'nin bölgedeki en büyük maksadı, hududunda, ABD'nin IŞİD karşısında desteklediği birliklerin yönettiği özerk bir Suriyeli Kürt bölgesi oluşmasını engellemek. Türkiye bu nedenle kendisini Rusya, İran ve Suriye ile sallantılı bir ittifak içinde buldu.”
“Eğer Erdoğan Rusları S-400 konusunda terk ederse, Putin Türkiye'nin de askeri noktalarının bulunduğu İdlib'e yönelik ataklarını artırabilir ve Türkiye'nin İdlib etrafında YPG'ye karşı sürdürdüğü varlığı da yalnızca Rusya'nın isteğiyle mümkün.
“Ancak Türkiye, Suriye'nin kuzeydoğusunda ABD'nin hava müdafaasında bulunan YPG denetimindeki bölgelere baskıyı arıtrmak istiyor.
“Yani Erdoğan ABD'yi sahiden kızdırırsa, konu yalnızca Türkiye'nin NATO üyeliği ya da F-35 iştiraki ile sonlu kalmaz. Erdoğan'ın Trump'ın haftasonu ettiği samimi kelamlara çok fazla güvenmesi pek de akla yatkın olmaz.”