Sabah gazetesi muharriri Dilek Güngör’ün yazısından alıntı
Devletin kefaletiyle sağlanan ucuz maliyetli banka kredilerinin yata, kata, dövize gittiğini her daim yazıp çizdik. Sağ olsun hükümet her seferinde yeni metotlarla iyileştirmelere gitti. Lakin gemiyi azıya alan işadamları illa ki sistemi delecek yollar buldu.
Hatırlıyorum, 2017’de KGF teminatlı bol kepçe dağıtılan takviyenin büyük kısmı çarçur edildi. Neredeyse paranın yüzde 70’i hedefi dışında kullanıldı.
2018’den sonra sistem yine ele alındı. Ucuz finansmanı alanın parayı nereye yatıracağı daha sıkı denetim edilmeye başlandı.
Kredi çekenin gereksinimi olan yere banka direkt ödeme göndermeye başladı. Para her önüne gelene değil, üretim, istihdam, döviz geliri sağlayana gitmeye başladı.
2021’den sonra kredi çekecek iş insanına harcamasını faturalandırma mecburiliği getirildi. Diyelim ki, bankadan kredi isteyeceksiniz. Nereye harcayacağınızın faturasını vereceksiniz.
Eee, uyanık işadamları ne yaptı?
Arkadan dolanma prosedürünü buldu. Evvel tanıdığı firmayla anlaşıp, ondan mal almış üzere fatura kestirip, kesilen faturayla bankadan kredi aldılar. Sonra o siparişi iptal ettiler. Ya da bir faturayla yan yana dizili her bankadan farklı ayrı ucuz krediyi topladılar.
Önceki gün Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati 250 milyar liralık 14 başlıkta yeni kredi paketini açıkladı. Belirli ki, bu sefer KGF’nin yeni sistemi kendini ‘uyanık’ sanan işadamlarına nefes aldırmayacak.
Nasıl mı?
Diyelim ki, A firması (alıcı), B firmasından (satıcı) mal ya da hizmet alıyor. Bunun için kredi çekecek. A firması malın karşılığında B firmasından aldığı faturayı bankaya veriyor.
Banka ucuz maliyetli, uzun vadeli krediyi A firmasının eline saymıyor. Fatura ödemesini kendisi direkt B firmasına yapıyor.
Ödemeden evvel de faturayı Merkezi Fatura ve İştirak Bankaları Fatura Kayıt Sistemleri’nden inceletiyor. Fatura geçerli mi, yinelenmiş mi, fiyat aşımı var mı? Gelir Yönetimi sisteminden iptal edilen faturalara bakılacak. Kriterler tamamsa kredi çıkacak.
Tam zıddı durum varsa…
O vakit hem krediyi çekecek işadamına hem de bankaya ceza var. Refinansman yapan banka sistemden 1 yıl faydalanamıyor.
Gerçeğe muhalif beyanda bulunanlar yahut döviz alanlar için kredinin kullanılmayan kısmı iptal ediliyor.
Krediyi çekmeye çalışan işadamı kara listeye giriyor. İptal edilen faturanın yerine yenisini getirmeyenin faizi 9 puan artıyor. Diyelim ki, banka size 1 milyon TL limit açtı.
Bankaya verdiğiniz faturaların kimileri bir hafta sonra iptal oldu. Ya 90 gün içinde yenisini getireceksiniz, ya da iptal olan faturanız kadar olan krediye yüksek faiz ödeyeceksiniz. KGF idaresinin eline sağlık…
Son bir not da, KGF kredilerinin enflasyon yaratacağını söyleyenlere…
Yahu, ucuz kredilerle maliyet düşürülüp, üretim arttığında enflasyon azar mı yoksa frenlenir mi!