ETBİR Lideri Ahmet Yücesan, “Yaptığımız ikazlara karşın yeniden birebir sineması seyrediyoruz” derken, Çiftçi-Sen Genel Lideri Ali Bülent Fazilet küçük çiftçi ve aile işletmelerinin yok olma sürecinde olduğu ikazını yaptı.
Hayvancılıkta yüksek maliyetler nedeniyle üretimin yetersiz kalması ve son bir ayda süratle artan fiyatlar et ithalatını gündeme getirdi. Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (ETBİR) Lideri Vet. Dr. Ahmet Yücesan et fiyatlarının üretici açısından olması gereken seviyeye çıktığını, olağan fiyat çizgisine ulaştığını belirtti. Şu anda stoklarla ilgili ıstırap bulunuyor. Fiyatlar yükseliyor ve piyasada tedirginlik var. Yücesan, bıçak sırtında giden bir piyasa olduğuna dikkat çekti.
“Ramazan ayı, turizm döneminin açılışı, yaz ayları ve Kurban bayramı üzere ette hareketin başlayacağı periyotlar geliyor. Bakanlık ithalat için mutabakatlar yapmaya başladı” diyen Yücesan yurt içi üretim ve beraberinde yapılacak ithalatla kısa vadede piyasanın bir halde dengelenebileceğini, orta vadede ise tüketimdeki artışla birlikte tekrar kasvetin başlayacağını söyledi.
En çok ithalat 2018’de yapıldı
Dünya gazetesinden Emel Yiğit’in haberine nazaran; son 10 yıllık bilgilere bakıldığında devir dönem canlı hayvan ithalatının arttığı görülüyor. Lakin bilhassa 2016 yılıyla bir arada yaşanan artış dikkat alımlı. 2016 yılında 322,8 milyon dolar olan canlı hayvan ithalatının 2016 yılında 604 milyon dolara 2017 yılında 1 milyar 212 milyon liraya çıktığı görülüyor. 2018 ise son 10 yılın en çok ithalat yapılan yılı. Bu yıl toplam 1 milyar 768 milyon dolarlı ithalat yapıldı. Sonrasında ise alınan tedbirlerle ithalat yavaş yavaş suratını kesti ve 2022 yılının 11 aylık devrinde 120 milyon liraya kadar geriledi.
Et fiyatlarında önemli bir artış kelam konusu. Ulusal Kırmızı Et Kurulu (UKON) bilgilerine nazaran 15 Aralık 2022’de 116,9 lira olan yağsız dana kilogram fiyatı 16 Ocak tarihinde 135,5 liraya kadar yükseldi. İthalatın yolunu açan da fiyatlardaki bu artış oldu.
İthalatta risk var
Ahmet Yücesan ithalatta geçmiş devirlerde yaşanmış bir riske dikkat çekti. Bir mühlet sonra ithalat yapılan ülkelerin, kendi pazarlarının daraldığı gerekçesiyle satışı kesmesi kelam konusu olabilir. Çiftçi-Sen Genel Lideri Ali Bülent Fazilet Türkiye’de yurt içindeki muhtaçlığa bakılmaksızın ihracata yönelik üretiminin teşvik edildiğini söyledi ve “Üretemediklerinizi de ithal etmek durumundasınız. Aldığımız eserlerin nereden geldiği aşikâr değil. Sistem küçük çiftçi ve aile üreticilerini yok ediyor” dedi.
Erdem’in değerlendirmesine nazaran yem fiyatlarının bu kadar yüksek olduğu bir ortamda üreticinin hayvancılık yapması mümkün değil. Evvelden her ailenin 2-3 hayvanı olduğunu ve tıpkı vakitte bitkisel üretim de yaptıklarını kaydeden Fazilet, bunun artık mümkün olmadığını piyasa kaidelerinde süt ineklerinin dahi kesildiğini söyledi. Bu formda ette de dışa bağımlı hale gelinebileceğini tabir eden Fazilet “Çözüm tekrar hayvancılık ve bitkisel üretimin bir ortada yapıldığı bir sistemde. Tarımı kendi gereksinimlerimize nazaran organize etmek gerekiyor. Aksi halde gereksinimimiz olmayanları üretip gereksinimlerimizi dışarı vereceğiz” dedi.
Taze karkas et satışı yapılacak
Et ve Süt Kurumu’ndan et ve süt fiyatlarına ait bir açıklama geldi. Kurum, Ramazan ayı hazırlıkları kapsamında et ve süt fiyatlarını düzenleme ve dengeleme hedefiyle gerekli yetkinin alındığını duyurdu Et ve Süt Kurumu’ndan yapılan açıklamada şu tabirlere yer verildi: “Kırmızı ette arz güvenliğinin sağlanması ve fiyat istikrarı konusunda gerekli önlemler alınmaktadır. Et ve Süt Kurumu satış mağazaları ve Tarım Kredi Birlik Marketlerde ekonomik fiyatlarla kâfi seviyede eser arzı için gerekli olan tedarik süreçleri tamamlanmıştır. Ayrıyeten, muhtaçlık olması durumunda üreticilerimizin üretim maliyetleri göz önünde bulundurularak piyasaya taze karkas et satışı yapılacaktır.”
KOYUNLAR KATAR’A İHRAÇ EDİLMİŞTİ
Adana Kasaplar Odası Lideri Saruhan Yağmur, Katar’a 2.5 milyon küçük baş koyun ihraç edildiğini açıklamış, iç piyasada küçükbaş hayvan fiyatlarının arttığını belirtmişti.
