Yerli ve yabancı bankalarla yapılan görüşmelerde olumlu sonuç alınmasının akabinde MB, bankaların bilgilerine anında interaktif olarak ulaşmak için elektronik sistem kuracak.
Bankaların süreçlerine ulaşan MB’de bilgi güvenliğini ihlal edene mahpus cezası verilecek. Merkez Bankası Lider Yardımcısı Emrah Şener, “Türev ve swap üzere kritik bilgilerini MB olarak 2 gün sonra alıyoruz. Bundan bu türlü MB’nin kuracağı sistem üzerinde anlık haberleşme mümkün olacak. Yabancı bankalarda bu usulü istiyorlar” dedi.
Şener, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki torba yasa görüşmelerinde şu değerlendirmelerde bulundu:
“Doğru bilgiye en kısa vakitte erişim merkez bankacılığının asli ögelerinden bir tanesi. Arkadaşlarımız artık akşam saat on olmasına karşın şu anda piyasalar departmanında, birtakım dataları toplamak durumundalar. Bunlardan kritik bilgiler, bir tanesi de türev bilgiler, ‘swap’ bilgileri. Biz bunları bankalarımızdan T+2’de yani iki gün sonra alıyoruz. Ancak bu gecikmeyi engelleyebilmek için arkadaşlarımız, kelamlı olarak bankaları arıyorlar, kelamlı olarak bankaların o gün gerçekleştirdikleri süreçleri toplulaştırıyorlar. Akşam üzeri bir rapor haline getiriyorlar. Birtakım bilgilerin yanlışlığını iki gün sonra öğreniyoruz. Zira kelamlı olarak söz edilen kimi yanların aksi olduğunu öğreniyoruz.”
Gereksinim oldu
Bunun zahmetli bir süreç hâline dönüştüğünü belirten Şener şöyle devam etti:
“Bunu memleketler arası paydaşlarımızla da konuştuğumuz vakit BIS’te artık anlık bilgilerin paylaşımları bir ihtiyaç hâline dönüşmeye başladı. Aslında bu şu anda zati hâlihazırda MB ile bankalar ortasında kapalı devre bir sistem olan EFT’yle bir formda ödemeler sistemi üzerinden gerçekleşiyor. Bir ödeme gerçekleştirdiğimiz vakit MB’nin öbür bankalara kurduğu bir sistem üzerinden anlık olarak haberleşmeleri mümkün. Bunu biz bir sonraki safhaya taşıyoruz. Şu anda kelamlı taahhütlerle ve toplulaştırmayla biriktirdiğimiz bu şeyleri bir teknolojik altyapıyla daha az zahmetli hâle getirmek, milletlerarası normlara uygun bir formda, anlık data teknolojisiyle yapmak istiyoruz. Bunu yabancı bankalar da istiyor.”
Güvensizlik ve ayrım olmayacak
Emrah Şener, “Anlık data akışında yabancı da olsa yerli de olsa bankacılık sistemi ne kadar sıhhatli çalışırsa MB’nin o kadar lehinedir. Onun için rastgele bir ayrım ve güvensizlik olmayacak anlık data uygulamasında” dedi.
BDDK: Sorun görmüyoruz
BDDK Başkan Yardımcısı Mehmet İrfan Kurt, anlık bilgi akışı konusunda, “MB’nin anlık bankalardan bilgi, doküman, data temin etmesinde, bu bilgi, evrak, bilgileri temin ederken banka IT sistemlerine erişim sistemleri kurmasında, gerekli IT güvenlik altyapısını kurması ve Merkez Bankası çalışanlarına verilen erişim yetkilerinin berbata kullanılmasını engellemeyi teminen, log kayıtlarının tutulması kaydıyla rastgele bir sorun görmüyoruz” dedi. Kurt, bilgilerin sızması konusunda ise mevzuattaki cezai yaptırımlara atıf yaparak, “Elde ettikleri bilgileri üçüncü yetkisiz bireylerle paylaştıkları vakit cezai yaptırıma tabi tutuluyor 1 yıldan 3 yıla kadar. Hasebiyle yaptırımı var” dedi.
