AKP'li milletvekillerinin TBMM'ye sundukları Turizm Geliştirme Ajansı kurulmasına ait kanun teklifi, milyarların toplanacağı “örtülü bir fon” yaratacak. Otel, motel, tatil köyleri, pansiyonlar, restoranlar, turistik yat, tekne ve gemiler, seyahat acentaları, özel havayolu şirketleri ve özel şirketlerce işletilen havalimanları, kurulacak fona, net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden yüzde 1'e kadar ulaşan oranlarda hisse ödeyecek.
Onbinlerce tesisten alınacak hisseler, milyarlarca liralık alternatif bir turizm bütçesi de oluşturacak. Yasa teklifi, kurulacak ajans ile turizm yatırımları yapılması ve Türkiye'nin tanıtılmasını amaçlıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı ajansın gelirleri ortasında “genel bütçeden aktarılacak fiyatlar, turizm hisseleri ve ajansın iştirak ettiği şirket faaliyetleri” de bulunuyor. Turizm hissesi ise tesislerin net satış ve kira gelirleri üzerinden alınacak. Konaklama tesisleri ve bakanlık evraklı tesisler yüzde 1, deniz turizmi araçları, seyahat acenteleri ve havayolu işletmeleri ise binde 1 hisse ödeyecek.
YAĞMA HASAN FONU
Teklifi değerlendiren CHP İstanbul Milletvekili Akif Hamzaçebi, “Kültür Bakanlığı'nın kendi bütçesi var. Türkiye'nin tanıtımı için kurulmuş olan Tanıtım Fonu da var. Bunlar olduğu halde bir de ajans kurulmak isteniyor. Fona toplanan paraların nasıl ve ne maksatla kullanılacağı ise denetlenemeyecek. Zira Sayıştay kontrolünden ve Kamu İhale Kanunu'ndan muaf olacak. İdare heyeti ve icra şurasını da Kültür Turizm Bakanı belirleyecek. Bunun ismi yağmadır. Tam olarak ‘yağma Hasan böreği'. Bu fon çiftlik ve keyfilik olur” dedi.
Bütçeden bu yılın birinci 3 ayında “Türk kültür varlığının korunması ve tanıtım giderleri” olarak 37 milyon 998 bin lira harcandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı da bu yılın birinci 6 ayında 6.8 milyar liralık bütçesinin 2 milyar 619 milyon 557 bin lirasını harcadı.
Kim, ne kadar ödeyecek?
Meclis'e sunulan kanun teklifine nazaran, turizm faaliyeti ile iştigal eden firmalara “turizm payı” beyan ve ödeme yükümlülüğü getiriliyor. Turizm işletmelerinin, beyan devri 1-31 Ağustos olacak. Turizm hissesi için net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden ödeyecekleri oranlar şöyle:
– Bileşik tesisler ile konaklama tesisleri yüzde 1
– Bakanlıktan evraklı yeme-içme ve cümbüş tesisleri yüzde 1
– Deniz turizmi tesisleri ile bakanlıktan dokümanlı deniz turizmi araçları yüzde 1
– Seyahat acentaları uçak bileti satışı hariç binde 1
– Havayolu işletmeleri ticari yolcu nakliyatı faaliyetlerinden binde 1
– Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı işletmeleri binde 2.5.
Başak Kaya/Sözcü