TBMM'de bugün ele alınacak olan yasa teklifiyle, turizme dönem ortasında adeta bomba düştü. Kâr ya da ziyan ettiğine bakılmadan turizm kesiminde faaliyet gösteren işletmelere, yıllık toplamı 150 milyon doları bulan yeni bir vergi geliyor. 17 bin otel ile binlerce restoran, cümbüş yeri, yat, tekne ve gemiler, havayolu şirketleri, seyahat acenteleri ve özel dala ilişkin havaalanlarından ciroları üzerinden yüzde 1'e kadar vergi alınacak.
OTELLERE HACİZ GELİR
Muhalefet milletvekilleri, tasarının yasalaşması halinde otellere haciz geleceğini, turizmcilerin batacağını, çalışanların da işsiz kalacağını savundu. CHP Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, “Türkiye'deki 17 bin otelden kârının değil, cirosunun yüzde 1'i alınacak. Patnos'taki otel parayı ödemezse icra gelecek, vergi dairesi malına el koyacak” diyerek şunları söyledi:
“Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin hepsi icralık olur. Otelciler, cins operatörleri zati vergi veriyor, ayakta kalmak için uğraş ediyor, artık bir de haraç geliyor. Cirodan yüzde 1'i toplayın, ben Turizm Bakanı'na plaket vereceğim. Turizmde 1.5 milyon kişi çalışıyor bunun 700 bini öğrenci. Bu parayı alırsanız, işçiye maaş ödenemez, turizmci iflas eder. Turizmciyi boğuyorsunuz.”
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak da “1990'lı yıllarda bir otel yatırımı 3-4 yılda kendini amorti ediyordu, şimdi bu mühlet 15 yıl oldu. 15 senede oteller eskir lakin gelir elde edemedikleri için yenilenemiyor. Cirodan yüzde 1 alınması son derece adaletsizdir. Otellerin ortalama kârı yüzde 4” dedi.
CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu ise cirodan yüzde 1 almanın kârdan yüzde 10-15 almak manasına geleceğini vurgulayarak, “Bu sayı bölümü öldürür. TAV'ın 2018 cirosu 1.2 milyar Euro. Siz özel bölümün işlettiği havalimanlarından binde 2.5 vergi alacaksınız. Bu 30 milyon Euro yapar. Yani 200 milyon lira. Şu anda vergilerde tahakkuk-tahsilat oranı yüzde 51. Yarısını alamıyoruz. Bu sayıların alınması da mümkün değildir” açıklamasını yaptı.
Sektörün reaksiyonu çığ üzere büyüyor
Turizm fonuna kesimden yansılar çığ üzere büyüyor. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Lideri Erkan Yağcı, “Şu anda Türkiye'ye gelen turist sayısı artıyor, dal kriz yaralarını sarıyor. Fakat turistin artması gelirin de arttığı manasına gelmez. Rekabet gücümüzü zayıflatacak adımlardan kaçınmalıyız” dedi.
Sektörün 2016 yılında yaşadığı büyük ıstırapları yeni yeni aşmaya çalıştığını belirten Yağcı, “Fon o denli aceleye gelecek bir husus değil. Tüm paydaşların içinde olduğu bir ortamda konuşmak lazım” diye konuştu. Yağcı, dönemin tam ortasında fon getirilmesini yanlışsız bulmadıklarını da tabir ederek, şöyle devam etti:
“2016'da büyük kriz yaşadık. Bugün turist sayısındaki artış âlâ lakin gelirimiz şimdi düzgün noktalara gelmedi. Gelirimizde yüzde 10-15 artış olursa fakat 2014'ü yakalayabiliriz. Enflasyon nedeniyle maliyetlerimiz arttı. Yeni krizden çıktık. Tamam güzele gidiyoruz ancak uçuyor da değiliz.”
Yücel: Fon parası ya okçuluğa aktarılırsa
Turizm eski Bakanı ve TÜRSAB eski Lideri Bahattin Yücel, kurulmak istenen Turizm Ajansı'nın Sayıştay kontrolü dışında tutulmasının sakıncalarına değinerek, “Buna karşı çıkılmalı” dedi. Yücel, Turizm Ajansı'nın bölüme getireceği yükün yanında, kaynağın nereye nasıl harcanacağının kontrol dışı bırakılmasının sakıncalarını şu örnekle anlattı:
“Yıllık en az 150 milyon dolarlık kaynak bölümde istikrarlı temsil yeterliliği olmayan birtakım meslek kuruluşları eliyle harcanacaktır. Örneğin Turizm Bakanı, okçuluk konusunun değerli bir tanıtma aktifliği olduğuna tek başına karar verip dilediği kadar kaynak aktarabilecektir.”
Başak Kaya/Sözcü
