Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD) ‘Ekonomi Buluşmaları’ kapsamında düzenlenen ve moderatörlüğünü EGD Lideri Celal Toprak’ın yaptığı toplantıda konuşan İMEAK Deniz Ticaret Odası Lideri Tamer Kıran, günümüzde dünya ticaretinin yüzde 83’ünün deniz nakliyatı ile gerçekleştirildiğini tabir etti. Deniz nakliyatının global seviyede fiyatları düşürdüğüne dikkat çeken Kıran, “Deniz nakliyatı, demir yoluna nazaran 3, kara yoluna nazaran 7, hava yoluna nazaran ise 21 kat daha ekonomiktir.” dedi.
Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD), İktisat Buluşmaları kapsamında İMEAK Deniz Ticaret Odası hakkında bilgi vererek konuşmasına başlayan Lider Tamer Kıran, öncelikli olarak Türk Denizcilik Dalının tüm alt üniteleri ile Türk iktisadına olan katma kıymetinden bahsetti ve yabancı bayraklı Türk gemileri de dahil edildiğinde Türk denizcilik dalının ulusal gelire katkısının 20-22 milyar dolara ulaştığını söyledi.
Kıran, 2019 Ocak ayı bilgilerine nazaran, Milletlerarası Ticarette kullanılan 1000 groston ve üzeri gemilerden oluşan ve toplam dünya ticaretinin yüzde 83’ünü gerçekleştiren dünya filosunun yaklaşık 1,9 milyar DWT olduğunu söyledi ve Türk Filosunun da 28,5 milyon DWT toplam kapasitesi ile dünya filosu listesinde 15. sırada yer aldığının altını çizdi
İMEAK Deniz Ticaret Odası Lideri Tamer Kıran, “Türkiye’nin dış ticaret yüklerinin yüzde 89’unun deniz yoluyla taşınmaktadır. Bu oranı taşınan yükün bedeli olarak tabir etmek gerekirse; ihracat ve ithalat hacmimizin yüzde 61’i (yaklaşık 238 milyar dolar) deniz yoluyla gerçekleştirilmektedir.” dedi ve kelam konusu taşımanın yüzde 11’inin Türk Bayraklı gemiler ile yapıldığını tabir etti.
2 milyar dolar kıymetinde 11 askeri proje bulunmakta…
Sektörün savunma sanayi, gemi inşa alanındaki çalışmalarının dünyada değerli bir yere sahip olduğunun söyleyen Tamer Kıran, “Günümüzde Türk Sivil Tersanelerinde, %70 lere varan yerlilik oranı ile Türk Deniz Kuvvetleri için çeşitli tipte ve tonajda askeri gemi inşa edilmektedir. Birtakım askeri ve kıyı güvenlik gemileri ile askeri deniz donanımları başka ülkelere ihraç ediyoruz. İhracatımız 2018 yılında 990,5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yüzde 70’lere varan ulusallık oranı ile askeri projeler yapıyoruz. Kendi mühendislerimizin çizdiği projeler yürütülüyor. Şu an 2 milyar dolar bedelinde 11 askeri projemiz devam ediyor.
Türkiye dünya gemi siparişi sıralamasında 4. sırada yer alıyor…
Türk Denizcilik Kesiminin deniz nakliyatının yanında ülke iktisadına katma bedel sağlayan birçok değerli alt dalı de içerisine aldığını belirten Lider Kıran, bilhassa savunma sanayii ve gemi inşa endüstrinin dünyada değerli bir yere sahip olduğunu kaydetti. Kıran, “78 aktif tersanemiz bulunmakta. Gemi inşa kapasitemiz bugün itibariyle 4,44 Milyon DWT’a ulaşmıştır. Türkiye, Şubat 2019 bilgilerine nazaran adet bazında birçok römorkör olmak üzere 150 gemi ile dünya gemi siparişi sıralamasında 4. sırada yer alıyor. Türkiye’nin Norveç’e yönelik 600 milyon dolarlık ihracatının yüzde 50’si gemi inşasıdır.” açıklamasında bulundu.
Dünyada marka haline gelmiş yat inşa bölümüne sahibiz…
Savunma sanayi ve gemi inşa sanayi dışında da birçok alt ünitede dünya genelinde Türk Denizcilik kesiminin kıymetli yer tuttuğunu hatırlatan, İMEAK Deniz Ticaret Odası Lideri Tamer Kıran, “8 bin 333 km uzunluğundaki kıyı şeridimizde toplam 180 adet limanımız bulunmaktadır. 2018 yılında, Türk limanlarında toplam 460 milyon ton yük elleçlenmiştir. Bunun 60 milyon tonu kabotaj nakliyeciliği, 70 milyon tonu transit nakliyecilik ve 330 milyon tonu da ithalat ve ihracat nakliyatıdır. Ayrıyeten dünyada marka haline gelmiş yat inşa dalına sahibiz. Türkiye, 2019 yılı harika yat inşa projelerine nazaran, 3 bin metre toplam uzunluk ile muhteşem yat inşa dünya sıralamasında 4. sırada yer alıyor. Gemi söküm kesimi, 1976 yılından beri İzmir/Aliağa bölgesinde faaliyet gösteriyor. Aliağa Gemi Söküm Tesisleri, dünya çapında etraf dostu tesisler olarak anılıyor.” halinde konuştu.
Kruvaziyer limanlarının açılmasıyla deniz turizmi geliri artacak…
Kruvaziyer turizmine de değinen Lider Kıran, “Deniz turizmi, toplam turizm döviz girdilerinin yüzde 20’sini oluşturuyor. Bu hesapla deniz turizmi gelirinin 2018 yılında 5,9 milyar ABD doları olduğunu iddia ediyoruz. 2018 yılında, 247 kurvaziyer gemi ile 213 bin 771 yabancı yolcu limanlarımızı ziyaret etti. Bilhassa İstanbul’daki kruvaziyer limanlarının 2020 yılından itibaren tedricen hizmete girmesiyle; bu sayıların çok daha üstlere taşınacağı, şimdiden yapılan kontratlardan anlaşılıyor” dedi.
Navlunda önlemli optimist olmayı tercih ediyorum…
“Bir armatörün denetim edemediği yegane konudur” diyerek navlun sorunu hakkında da konuşan Lider Tamer Kıran “Navlun dünyada meydana gelebilecek birçok olaydan etkilenebilecek bir öge. Bu büsbütün dünya gelişmelerine bağlı. 2016 yılında dünya ticaretinde oluşan daralma ve piyasaya giren gemi sayısındaki fazlalık ile en makus devir yaşandı. 2018 güzel gidiyor derken yıl sonuna yanlışsız başlayan ticaret savaşları yeniden herşeyi değiştirdi. Ayrıyeten Çin dünya iktisadında deniz nakliyatının en büyük aktörü. Çin’in adımları navlunu yükseltiyor ya da düşürüyor. Ben bu hususta önlemli optimist olmayı tercih ediyorum.” yorumunda bulundu.
1 Temmuz Kabotaj Bayramı’ndan bahseden Kıran, “Bir devletin, kendi limanları ortasında deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalığa kabotaj ismi verilir. Bu ayrıcalıktan sırf yurttaşlarının yararlanması, ulusal iktisada değerli bir katkı sağlar. Ülkemizde kabotaj hakkının bedeli gereğince anlaşılmıyor, basında yağlı direkten bayrak alma üzere müsabakalar ile gündeme geliyor. Bizim basın aracılığıyla kamuoyunu daha çok bilgilendirmemiz lazım. Bölümün, çoğunlukla olumsuz haberlerle gündeme gelmesinden hüzün duyduklarını tabir eden IMEAK DTO Lideri Tamer Kıran, kesimi anlatmak üzere ulusal ve iktisat basını ile daha sık bir ortaya gelmeyi planladıklarını söyledi ve bölümün pahasının anlaşılması için basın mensuplarıyla yakın işbirliği içerisinde olmak istediklerini söyledi.
