2009-2018 yılları ortasındaki 10 yıllık mühlet içinde ise çıkan 23 bin 878 yangında 58 bin 333 hektar ormanlık alan yandı. Yanan ormanlık alanlar 83 bin 557 futbol alanı büyüklüğünde alana eşit.
Göcek ve Dalaman'daki son yangınlar tekrar orman yangınlarını gündeme getirdi. Orman Genel Müdürlüğü (OGM)'nün datalarına nazaran, 2009-2018 yılları ortasında en çok orman yangını çıkan 3 vilayet sırasıyla Hatay, İzmir ve Antalya. Bu tarih aralığında Hatay'da 7 bin 42 hektar ormanlık alan, İzmir'de 6 bin 321 hektar ormanlık alan, Antalya'da ise 6 bin 211 hektar ormanlık alan yandı.
2009'dan bu güne ise toplam 59 bin 326 hektar orman yandı. Yani yanan ormanlık alan yaklaşık 83 bin 557 futbol alanı büyüklüğünde. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Dirik, “Ülkemizin de içinde bulunduğu Akdeniz bölgesi ve yaz mevsimi kaçınılmaz orman yangınlarının yaşanmasına sebep oluyor” dedi.
ÇOĞU YANGININ ÇIKIŞ SEBEBİ BELİRLENEMİYOR
OGM'nin Orman Yangınlarıyla Çaba Şubesi'nin raporuna nazaran, 2009-2018 yılları ortasında çıkan orman yangınlarının yüzde 42'si 'bilinmeyen sebeple', yüzde 34'ü 'ihmal ve dikkatsizlik', yüzde 12'si 'yıldırım', yüzde 7'si 'kasıt' ve geriye kalan yüzde 5'i ise 'kaza' sonucu çıktı. İhmal ve dikkatsizlikler anız yakma, bırakılan çöpler, avcılık, sigara izmaritleri ve piknikçilerin yaktığı ateşler olarak görülüyor.
AKDENİZ BÖLGESİNDE SENEDE ORTALAMA 600 BİN HEKTAR ALAN YANIYOR
Prof. Dr. Hüseyin Dirik, Akdeniz bölgesinde senede ortalama 600 bin hektar alanın yandığını belirtti. Prof. Dirik, “Ülkemizin de içinde bulunduğu Akdeniz bölgesi ve yaz mevsimi kaçınılmaz orman yangınlarının yaşanmasına sebep oluyor. Bu açıdan Akdeniz bölgesinde senede ortalama 50 bin yangın çıkıyor ve 600 bin hektar alan yanıyor. Türkiye de bu bölgede yer aldığı için, haliyle yangınları yaşıyor. Bunu da şöyle söyleyeyim, aslında ateş de ekosistemin bir bileşeni. İklim kurallarının getirdiği yanıcı husus, ateş ve tutuşma sıcaklığıyla oluşan bir oksidiyon süreci” dedi.
DALAMAN TOPOĞRAFYA OLARAK SIKINTI BİR BÖLGE
Prof. Dirik, Dalaman'da çıkan orman yangınıyla ilgili değerlendirmelerde bulunarak, “O yörenin bitki örtüsü de kendini yangına adapte etmiş bir özelliğe sahip. O nedenle yangından sonra tekrar kendisini yenileyebiliyor. Bu türlü bir avantaj da kelam konusu. Bu da ekosistemde yangınla birlikte yaşamaya alışmış bitki örtüsünün bir avantajı. Lakin o avantajı hakikat kullanmamız lazım. Eğimli, sarp topraktan oluşuyor. Bu durumda rüzgarla birlikte yangının tırmanması kaçınılmaz. Yangın çıktıktan sonra onun gelişmesi, hem bitki örtüsü, hem arazi hem hava kurallarıyla çok yakın bağlantılı. Kuvvetli rüzgar varsa yangını denetim etmek hayli güç. Eğimli alanlarda karadan müdahale etmek, yangın önüne şeritler açmak çok güç. Lakin havadan müdahale edilebiliyor” halinde konuştu.
Dirik, Türkiye'nin yangınla çaba konusunda en başarılı ülkelerden biri olduğunu da kelamlarına ekledi.
BU TİP YANGINLAR TEKRARLANABİLİYOR
Prof. Dirik, “25 sene öncesinde de o coğrafyada, Marmaris'te çıkan yangında 7 bin hektar alan yanmıştı. Bunun 20 katı kadar büyüklükte. Bu tip yangınlar aşikâr sıklıklara yörelere nazaran 20, 30, 50 yılda bir tekrarlayabiliyor maalesef. İnsan sebepli kaynaklar en büyük faktör. Bunun dışında doğal sebepler denildiğinde yıldırım akla geliyor lakin bu çok düşük bir oran. Geri kalan ihmal ve kasıt. Bu yalnızca Türkiye'de değil tüm dünyada bu türlü diyebiliriz” tabirlerini kullandı.
NESİLLERCE DEVAM EDECEK BİR UYARI
Orman yangınlarının önüne geçmenin büsbütün mümkün olmadığını belirten Prof. Dirik, “İnsanları bilinçlendirmek çok kıymetli. Dikkatsizlik, kasıt ve ihmal. Toplumun her kısmını uyarmak lazım. Gerek kırsal bölgede yaşayan insanları, gerek piknikçileri, gerek yolda seyahat edenleri. Sigara izmaritinden tutun da ayrıca rastgele bir ateşi dikkatsizce atmamaları gerekiyor. Kuşaklarca devam edecek bir ikaz bu. Yangınlar konusunda ikazları yalnızca yörede yaşayan beşerlerle hudutlu tutmamalıyız. Ülke yüzeyinin tamamı hepimizin. Kurak yaz periyodunda yangın riskinin yüksek olduğu Akdeniz, Ege, kısmen Marmara bölgesinde herkesin, gerek seyahat edenlerin gerek oralarda yaşayanların bu bahiste dikkatli olması ve toplumsal bir şuurun gelişmesi kıymet taşıyor. Bilinçlendirmenin taze ve sıcak tutulması yararlı olacaktır” sözlerini kullandı.
Dirik, yanan alanın ne kadar müddette kendini yenileyeceği sorusuna ise, “Alanın eğimine ve toprak yapısına nazaran değişecektir. Toprağın olduğu, düz alanlarda yeşerme daha süratli olacaktır. Oralarda 10-15 sene sonra bitkisel doku oluşur fakat eğimli alanlarda biraz daha vakit gerekir. Oraların o çıplak halinin ağaçlarla örtülenmesi vakit alacaktır. O açıdan lekeli bir dokuyu biz 30-40-50 sene görürüz” formunda cevap verdi.
